Już w IX wieku istniała nad rozlewiskiem rzeki Dziwnej i wodami Zalewu Kamieńskiego osada rybacka i portowa, a potężniejące miasto nabrało ponadregionalnego znaczenia. Przybywało kupców, rozwijało się rzemiosło, a na rozwój niemały wpływ wywierała rosnąca potęga Kościoła i jego instytucji. W XIV w. zabudowania kościelne otoczono murami obronnymi oraz fosą, a ich elementy do dzisiaj widoczne są w topografii Kamienia Pomorskiego. Powstało więc osobne miasto, o powierzchni prawie 3 hektarów, zwane dzisiaj "osiedlem" czy raczej słuszniej "zespołem" katedralnym rozrastającym się przez stulecia wokół świątyni.